Vereniging van vrijescholen: www.vrijescholen.nl: De Vereniging van vrijescholen behartigt de belangen van vrijescholen in het primair en voortgezet onderwijs.

• Vrijescholen Athena: https://vrijescholenathena.nl: Vrijescholen Athena is een stichting die vijftien vrijescholen in Noord-, Oost- en Midden-Nederland vertegenwoordigt.
• Stichting Pallas: www.stichtingpallas.nl: Stichting Pallas bestaat sinds 2001 en verenigt 17 vrijescholen voor basisonderwijs in Midden- en Zuid-Nederland. 
• Stichting vrijescholen Ithaka: www.vsithaka.nl: Dertien vrijescholen in Noord- en Zuid-Holland vormen samen Stichting Vrijescholen Ithaka om ruim 2500 kinderen te laten worden wie ze zijn.
• Stichting De Vrije School Noord en Oost Nederland: www.vsnon.nl: Stichting De Vrije School Noord en Oost Nederland draagt zorg voor het oprichten en in stand houden van vrijeschoolonderwijs.
• Stichting Vrijescholen Zuid West Nederland: https://vo.devrijeschooldenhaag.nl/: Hiertoe behoren De Vrije School Den Haag (primair en voortgezet onderwijs), het Marecollege in Leiden en het Rudolf Steiner College in Rotterdam (beide voortgezet onderwijs).
• Stichting Vrije Scholen Rijnstreek: https://vrijescholenrijnstreek.nl: Hiertoe behoren de vrijescholen Ridderspoor in Alphen aan den Rijn, Vuurvogel in Zoetermeer en Mareland in Leiden.
• Stichting voor Voortgezet Vrijeschoolonderwijs Noord-Holland: https://www.vsvonh.nl: Hiertoe behoren het Geert Groote College in Amsterdam, de Adriaan Roland Holstschool in Bergen en het Rudolf Steiner College in Haarlem.
• Samenwerkende Vrijescholen Zuid-Holland: https://www.svzh.nl: De Samenwerkende Vrijescholen Zuid-Holland bestaan uit acht basisscholen op antroposofische grondslag in Zuid-Holland.
• Stichting Geert Groote Scholen: https://www.vrijescholenamsterdam.nl: Stichting Geert Groote Scholen is het schoolbestuur van de vrijescholen voor basisonderwijs in Amsterdam en Amstelveen.
• Stichting Scholengemeenschap Voor Vrijeschoolonderwijs: https://www.sgvvs.nl: Hiertoe behoren voortgezet vrijeschoolonderwijs op vier vestigingen (de Stichtse Vrije School in Zeist, de Tobiasstroom in Zeist, het Novalis College in Eindhoven en het Karel de Grote College in Nijmegen) en speciaal basisonderwijs op de Tobiasschool in Zeist.

Vereniging voor Vrije Opvoedkunst: www.vrijeopvoedkunst.nl: De Vereniging voor Vrije Opvoedkunst is een onafhankelijke Vereniging zonder winstoogmerk die zich inzet voor de vrijeschoolpedagogie.

Lectoraat Waarde(n) van Vrijeschoolonderwijs: www.hsleiden.nl/waarden-van-vrijeschool-onderwijs: Dit lectoraat aan Hogeschool Leiden richt zich op het versterken van de doelen waar het vrijeschoolonderwijs voor staat.

Tijdschrift De Seizoener: www.seizoener.nl: Seizoener is een onafhankelijk kwartaaltijdschrift voor de vrijeschoolwereld, met alle aandacht voor de vorming en ontwikkeling van het kind.

BVS schooladvies: www.bvs-schooladvies.nl: Deskundigen van BVS-schooladvies komen naar scholen toe voor een duurzame ontwikkeling van vrijeschoolonderwijs. Zij werken vanuit het antroposofisch mensbeeld aan onderwijsvernieuwing.

Vrijeschool Pabo: www.hsleiden.nl/vrijeschool-pabo: Met het diploma van de Vrijeschool Pabo ben je bevoegd als leerkracht in het basisonderwijs. Je kunt aan de slag bij een van de verschillende vrijebasisscholen in Nederland, België of elders in de wereld.

Vereniging Antroposofische Kinderopvang (VAK): https://antroposofische-kinderopvang.nl: De Vereniging Antroposofische Kinderopvang (VAK) is een platform voor het hele werkveld antroposofische kinderopvang in Nederland.

• Heemhuys kinderopvang: www.heemhuys.nl: Heemhuys is een organisatie voor kleinschalige, professionele kinderopvang voor kinderen in de leeftijd van 0 tot 13 jaar.
• Drakepit kinderopvang: https://drakepit.nl: Drakepit staat voor kleinschalige professionele kinderopvang bij gastouders of op locatie.

Stichting Internationaal Hulpfonds (IHF): https://www.internationaalhulpfonds.nl/: Deze stichting helpt projecten buiten Nederland die vernieuwing van opvoeding en onderwijs nastreven met de vrijeschoolpedagogie als uitgangspunt.

Bund der freien Waldorfschulen: www.waldorfschule.de: Tot deze organisatie behoren 243 vrijescholen en 37 opleidingscentra en hogescholen in Duitsland.

Journal RoSE, Research on Steiner Education: www.rosejourn.com/: Dit is een tweetalig (Engels en Duits) peer reviewed online academisch tijdschrift over theorie en praktijk van het vrijeschoolonderwijs.

European Council for Steiner Waldorf Education ECSWE: https://ecswe.eu: Dit is een internationale non-profit organisatie van 27 nationale vrijeschoolverenigingen, die 775 vrijescholen in 28 Europese landen vertegenwoordigt.

Pädagogische Sektion am Goetheanum: www.goetheanum-paedagogik.ch/: Deze sectie is een afdeling van de Vrije Hogeschool voor Geesteswetenschap van de Algemene Antroposofische Vereniging aan het Goetheanum in Zwitserland, bedoeld om de antroposofisch geïnspireerde pedagogie te onderzoeken en verder te ontwikkelen.

International Association for Steiner/Waldorf Early Childhood Education: https://iaswece.org: Deze internationale organisatie voor vrijeschoolkleuteronderwijs is een orgaan van de cultuurimpuls van Rudolf Steiner en de wereldwijde vrijeschoolbeweging.

Ja, de Vrijeschool Pabo aan de Hogeschool Leiden. Deze opleiding kun je het beste karakteriseren als een mix van een kunstacademie, een reguliere pabo en een studie filosofie. Na de opleiding kun je terecht op de ruim honderd vrije basisscholen in Nederland en België, of op elke reguliere basisschool. Zie ook deze uitgebreide informatie over werk en opleiding bij de Vereniging van vrijescholen.

De vrijeschool is een onderwijsconcept voor basis- en voortgezet onderwijs, waarin de ontwikkeling van het kind (denken, voelen en handelen) centraal staat. De vrijeschool onderscheidt drie ontwikkelingsfasen van een kind, van nul tot eenentwintig jaar. Lees hierover meer op de website van OCO. Zie ook de brochure Wat maakt de vrijeschool uniek uit 2019 op de website van de Vereniging van vrijescholen.

Er zijn meerdere onderwijsvormen geïnspireerd door de antroposofie. Bijvoorbeeld staatsvrije vrijescholen: particuliere scholen die zonder subsidie en vrij van overheidsbemoeienis het eigen onderwijsbeleid bepalen. In Nederland zijn er tussen de tien tot dertien staatsvrije vrijescholen. Vaak zijn het vrij kleine initiatieven met tien tot vijftien leerlingen. Lees hierover dit artikel uit 2020 uit De krant van de aarde. Er is een website over Staatsvrij onderwijs.

Daarnaast zijn er kleuterscholen en kinderopvang, ook al is het daar juist niet de bedoeling om onderwijs te geven. Kleuters mogen op een vrijeschool nog echt kleuter zijn en met fantasie spelen. Een belangrijk deel van de dag bestaat uit vrij spelen. De kleuterschool is van 4 tot 6 jaar, de onderbouw van 6 tot 12 jaar (klas 1 t/m 6) en de bovenbouw van 12 tot 18 jaar (klas 7 t/m 12). De klassen 7 en 8 worden ook wel middenbouw genoemd. Lees over deze leeftijdsfasen bij de Vereniging van vrijescholen.

Veder is er speciaal vrijeschoolonderwijs. Dit is een vorm van onderwijs die gericht is op kinderen met een speciale behoefte, zoals kinderen met een verstandelijke of lichamelijke beperking. Dit speciale basisonderwijs gaat ervan uit dat elk kind uniek is en zich op zijn eigen manier ontwikkelt, en richt zich op het bieden van individuele ondersteuning en zorg. In Nederland heet deze schoolvorm soms ook Tobiasschool.

In strikte zin zijn vrijescholen geen antroposofische scholen: het is niet de bedoeling dat er antroposofie wordt gedoceerd. Wel staan in dit onderwijs de pedagogische inzichten centraal die voortkomen uit de antroposofie. Iedere vrijeschool ontwikkelt vanuit deze inspiratiebron een eigen identiteit. De psychologie, de pedagogie en de didactiek van het vrijeschoolonderwijs zijn gebaseerd op het antroposofisch mensbeeld. Daarin ligt de kern van het vrijeschoolonderwijs: ieder mens heeft een eigen unieke levensweg en laat zich daarbij leiden door allerlei motieven, vaak zonder zich daarvan bewust te zijn. Vrijeschoolonderwijs wil de opgroeiende mens helpen om deze motieven te verhelderen en te ontwikkelen.

Het vrijeschoolonderwijs gaat uit van de totaalontwikkeling van het kind. Het doel is om kinderen te ondersteunen in hun ontwikkeling tot vrije en moreel verantwoordelijke individuen die bekwaam en vaardig zijn om hun idealen na te streven. De kinderen worden niet gekneed zodat ze naadloos in de bestaande maatschappij passen. De belangrijke vraag die in het vrijeschoolonderwijs centraal staat is: hoe kunnen kinderen zich dusdanig ontplooien, dat ze als vrije en zelfbewuste mensen in staat zullen zijn vanuit zichzelf de samenleving vorm te geven én te vernieuwen. In antwoord op deze vraag willen vrijescholen onderwijs bieden dat ten dienste staat van een harmonieuze persoonlijkheidsvorming.

Lees bijvoorbeeld ook dit werkdocument uit 2014 van de Mareschool in Leiden.

De uitstroom van de leerlingen naar het vervolgonderwijs ligt op de meeste vrijescholen boven het landelijk gemiddelde. Een groot deel van de leerlingen gaat na de basisschooltijd niet verder naar de bovenbouw van de vrijeschool, maar naar een reguliere middelbare school in de omgeving.

De overstap van de vrijeschool naar de reguliere middelbare school verloopt doorgaans goed. Vrijeschoolkinderen worden vaak getypeerd als creatieve denkers, betrokken bij de school. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt bovendien dat vrijeschoolleerlingen het leren leuk blijven vinden, ook aan het einde van de schooltijd.

Veel vrijescholen maken gebruik van landelijk genormeerde toetsen voor het volgen van de resultaten van de leerlingen. Bij het advies voor het voortgezet onderwijs wordt naast de resultaten van de gehele schoolloopbaan gebruik gemaakt van landelijke onderzoeken en testen zoals de NIO toets en het Drempelonderzoek.

De uitstroom van schoolverlaters laat zien dat kinderen in allerlei vormen van voortgezet onderwijs terechtkomen. Door de brede ontwikkeling van het vrijeschoolonderwijs ligt er een scala aan mogelijkheden open. Op veel vrijescholen ligt het niveau van de uitstroom boven landelijk gemiddeld. Doordat er meer basisscholen van de vrijeschool zijn dan middelbare scholen, stromen vrijeschoolleerlingen na de basisschooltijd vaak door naar het regulier voortgezet onderwijs.

Lees verder in het boekje Wat is de vrijeschool?