Caring Farmers liet op dinsdag 19 maart 2024 weten wederom zeer teleurgesteld te zijn in de politiek. Keer op keer worden belangrijke keuzes voor planeet, dier, natuur en gezondheid vooruit geschoven, schreven ze. De NOS deelde het nieuws in Kamer stemt nu tegen plannen voor natuurlijk gedrag veedieren, PVV draait. Caring Farmers berichtte hierover:

De Tweede Kamer had vandaag kunnen kiezen om diverse maatschappelijke doelen te halen: een écht dierwaardige veehouderij is een kleinere veehouderij met alle dieren buiten. Dit was een haalbare weg uit de stikstofcrisis en een manier om water, klimaat en natuurdoelen te halen. Dat lieten wij uitrekenen in een Maatschappelijke Kosten en Baten Analyse: een dierwaardige veehouderij zou 2 miljard euro, meer brede welvaart en meer boeren opleveren. Maar kennelijk liet de politiek toch weer de oren hangen naar de lobby van de agroindustrie, want dat zijn echt de enigen die baat hebben bij de huidige vee-industrie.

Wij gaan niet bij de pakken neerzitten. Dat staat zelfs in onze Caring Farmers Code: onze boeren zetten stappen richting een volhoudbare dierwaardige en natuurinclusieve landbouw vanwege hun eigen morele kompas. Wij schreven een Koplopersplan om in 2030 10% van de markt dierwaardig te bedienen. Of dierenwelzijn nou in de wet staat of niet, wij kunnen hier samen met boer, burger en markt mee aan de slag en nodigen iedereen uit om mee te doen. Want dierwaardigheid is een opgave voor de hele maatschappij.

De stichting Caring Farmers is opgericht op 21 juli 2020. De stichting heeft als doelstelling de landbouw sneller te verduurzamen en de ambitie om in 2030 de kringlopen te sluiten en de landbouw natuurinclusief te maken. Zij doet dat samen met boeren, wetenschappers, consumenten, dierenartsen en ketenpartners.

De oprichters zijn Annette Harberink, Ruud Zanders en Geert van der Veer, die in juli 2019 een eigen ‘uitwerking’ van de Kringloopvisie van minister Schouten hebben aangeboden aan het ministerie. Dat was het prille begin van Caring Farmers. Annette Harberink is biologisch-dynamische boerin. Met de hier eerder voorgestelde bd-groentekweker David Luijendijk zijn twee van de vijf huidige bestuursleden afkomstig uit de bd-landbouw.

Ook Demeter-directeur Bert van Ruitenbeek liet zich uit over de stemming inzake de Wet dieren. Onder het opschrift "Het kan en het moet anders" schreef Demeter Nederland hierover:

Vandaag stemt de Kamer over de Wet dieren. "Hopelijk hebben ze goed naar ons betoog geluisterd tijdens het rondetafelgesprek", geeft Bert van Ruitenbeek, directeur Stichting Demeter aan, die pleitte voor een systeemverandering. "We zouden natuurlijk willen dat veel meer boeren de ruimte krijgen om die stappen te maken, maar dat kan alleen in een systeemverandering. Dierhouderij staat niet op zich en als je een grondgebonden veestapel hebt, dan krijg je automatisch een kleinere veestapel en dan los je ook heel veel dierenwelzijnsproblemen op. Wat in ieder geval niet meer kan is goedkoop vlees produceren en aanbieden in binnen- en buitenland."

Hij benadrukte dat de regering geld moet geven aan een transitie en veel minder aan uitkopen. Zorg dat de juiste keuze in het schap ook toegankelijk wordt voor iedereen. Er liggen tal van ideeën en rapporten. "Het kan en het moet anders en ik wens jullie succes en wijsheid, hierbij."

Dit werd gezegd op 29 februari 2024, in het statement van Bert die dag in het rondetafelgesprek van de vaste commissie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. Zijn bijdrage gaf hijzelf in een schriftelijke weergave als volgt weer:

Dierwaardige veehouderij bestaat al op onze veelal gemengde biodynamische boerderijen, dit jaar 100 jaar geleden ontstaan vanuit de zorg van boeren voor introductie van chemie in de landbouw en de gevolgen voor de bodemvruchtbaarheid. Bodemvruchtbaarheid was de basis voor het denken en ontwikkelen. Dieren staan ten dienste van de bodemvruchtbaarheid, een grondgebonden landbouw met grotendeels voer van eigen bodem. Koeien en geiten houden hun hoorns, hanen bij de kippen, optimale weidegang et cetera.

Dieren naar hun aard verzorgen is bij onze boeren altijd het uitgangspunt geweest. Geen bedrijven met 2 kippen en een geit, maar in gemengde bedrijven op tientallen en soms honderden hectares met een uitstekende productie, met op onze grotere bezoekboerderijen honderdduizenden bezoekers per jaar die komen genieten van de scharrelende dieren en de natuur op en rond de boerderij. Ofwel: het bestaat en het kan. Als meer boeren de ruimte krijgen om ook zo’n stap te kunnen maken, dan los je vele urgente vraagstukken op.

Want wat niet kan, is veel goedkoop vlees produceren en aanbieden in binnen- en buitenland. Niet qua dierenwelzijn, niet qua volksgezondheid, niet qua biodiversiteit, niet qua water- en luchtkwaliteit, niet qua klimaatschade, niet qua beschikbaarheid van grond voor meer plantaardige voeding, en dus voedselzekerheid, en ook niet vanuit economisch perspectief.

Zie ook het gisteren uitgebrachte rapport van Caring Farmers en de Dierenbescherming, waaruit blijkt dat een transitie naar een kleinschaliger, dierwaardige veehouderij juist geld oplevert. Denk daarbij ook nog aan de miljarden kostende bestrijding van uitbraken van dierziekten uit de laatste decennia. We spelen met vuur. Het klinkt hard, maar de intensieve veehouderij houdt onze samenleving met alle daaraan verbonden industrie en lobbydruk feitelijk in een houdgreep.

Dierwaardige veehouderij kan dus niet alleen, maar is ook nodig om tot een toekomstbestendige landbouw te komen. We maken ons niet alleen heel kwetsbaar voor dierziekten die op de mens kunnen worden overgedragen met de miljoenen dieren die worden gehouden, maar ook heel kwetsbaar als het gaat om voedselzekerheid. Onze dierhouderij bestaat op basis van enorme importen van soja en werkt heel negatief op bodem, water en lucht, neemt veel ruimte in en tast daarmee onze voedselzekerheid aan.

Hoe komen we daaruit? Het begint met verantwoordelijkheid voelen en nemen. Dat is niet altijd eenvoudig. Maar domweg onvermijdelijk. En dat is dan ook wat ik jullie als volksvertegenwoordigers wil vragen. Neem je verantwoordelijkheid om de samenleving mee te nemen in wat nodig. is Zo ligt ook de route naar een dierwaardige veehouderij in bewustwording en daarnaar handelen. Begin in het onderwijs. Stel als een overheid heldere doelen, leg, deze vast in wetten, geef geld uit aan transitie en veel minder aan uitkopen.

Leg uit dat we het ons niet meer kunnen permitteren om door te gaan zoals we doen en deden. Dat betekent belasten wat belastend is en stimuleren wat gezond is. Over de juiste systematiek zou ik zeggen ‘failure is no option’, maar zorg dat het gebeurt. Zodat de juiste keuze in het schap ook toegankelijk wordt voor iedereen. Er liggen tal van ideeën en rapporten vanuit de Transitie Coalitie Voedsel, vanuit de TAPP coalitie, het koplopersplan van Caring Farmers et cetera en er zijn voorbeelden in het buitenland.

Onze boeren gingen vaak en gaan nog steeds dwars tegen de stroom in. Dat vraagt moed en dadendrang. Van ons allemaal. Het kan en moet anders. Succes en wijsheid gewenst en dank voor de aandacht.